Mimarlıkta Morfoloji

Mimarlıkta Morfoloji
2019-2020 GÜZ DÖNEMİ

Taşkışla İşleri

--------------------

Depremde Tahliye

Mert Kama - Cihan Toraman

İnsanların kendini güvende hissettiği alanların tanımını yapmak için oldukça geniş bir çerçeveden bakmak gerekebilir. Güvenli alandan bahsederken, haklar ve sorumluluklar, özgürlük ve eşitlik, birleşme ve ayrışma, açıklık ve kapalılık gibi konulara da değinmek gerekebilir. Mimari bir yapıdaki güvenli bölgeleri, pasif ve aktif güvenlik gibi iki kategoride inceleyebiliriz. Pasif güvenlik, yapının, yapısal stabilliği ve organizasyonu ile sağlanabilir ken, aktif güvenlik, kameralar ve güvenlik görevlilerinin varlığıyla sağlanabilir. Pasif güvenlik insanların farkında olmadan etkisi altında kaldıkları güvenlikler olarak tanımlanabilir. Dengeli görünen bir döşemenin üstünde insanlar düşme kaygısı yaşamayacaktır. Ama korkulukları olmayan bir yükseltinin ucuna yaklaştıklarında tedirgin hissedeceklerdir. Mekanın algınabilecek kadar aydınlık olması da bir başka pasif güvenlik yöntemi olarak düşünülebilir. Nereye ulaştığı belirli olmayan koridorları kullanmaktansa çoğunlukla görülebilir alan içerisinde isteğimizi gerçekleştirmeye çalışırız.

Deprem anındaki güvenlik hissi, yapısal stabillik, tahliye organizasyonu gibi pasif güvenlik konularıyla saglanabilir. Pasif güvenlik, organizyona anlık olarak katılan tahliye görevlileri tarafından aktif güvenlikle desteklenebilir.

Taskislada günlük rutinde, connectivity ve integration sebebiyle yoğun kullanilan sirkülasyon alanlarini inceledik. Burada

● Her kat içerisindeki mekanların bağlantılı olduğu koridor ve kullanıcının bu koridordaki yönlenmeniş biçimini

● Koridorların sürekliliği, genişliği ve lineerliğine bağlı olarak daha rahat bir sirkülasyon sunduğunu

● Koridorların birbirleriyle kurduğu ilişkileri ve bunun getirdiği sirkülasyon ağını

gördük.

Daha sonra deprem anında her odanın ve sınıfın tahliye için kullanabileceği rotaları inceledik ve bir potansiyel yoğunluk haritası çıkardık. Burada

● Her bir mekanda bulunabilecek kullanıcıların bulunduğu kat içerisisinde kendini en güvenli ve hızlı olarak yapıdan çıkmak isteyeceği rotaları

● Bu rotaların belli doğruldularda oluşturduu aksları

● Aksların yoğunlaşma biçimini ve yoğunlaştıkları bölümleri

● Yönlenmelere bağlı olarak aks boyutlarındaki farklılıkları

● Sirkülasyon ağındaki kilit noktalar ve oluşturduğu problemleri

gördük.

Taşkışla içerisinde sirkülasyonu önemli ölçüde sağlayan akslar üzerinde kapatılan kapıların, kurulacak geçici sergi düzeni ve stand gibi kısa ya da uzun süreli mekan düzenlemelerinin bu akslardaki insan taşıma kapasitesini büyük oranda etkilediği sonucu ortaya çıkıyor. Dolayısıyla bu etmenler deprem anında yoğun kullanılacak akslarını zayıflatarak yapıyı tahlihe etme süresini uzatmakla beraber güvenli alana hızlıca ulaşamayacağını düşünen kullanıcıların çıkışını engelleyecektir.

Kaynaklar: https://www.dezeen.com/2015/12/18/aaron-betsky-opinion-sense-of-safety-in-architecture-public-buildings-spaces/

https://medium.com/homeland-security/security-liberty-and-architecture-creating-safe-and-safe-feeling-public-spaces-600e35a2ed8

https://www.azahner.com/blog/passive-security-in-architecture